Pisco - czym cechuje się trunek rodem z Ameryki Południowej?


Pisco to nazwa, która wielu osobom nic nie mówi. Tymczasem jest to ciekawy trunek o dość bogatej historii. W Polsce czasem pojawia się w barach i w wyspecjalizowanych sklepach, ale wiedza na jego temat nie jest duża. Czas to zmienić!

Czym właściwie jest pisco?

W zasadzie pisco to brandy, a więc białe wino poddane fermentacji. To używania tej nazwy roszczą sobie prawa dwa kraje - Chile i Peru. Prawdą jest jednak to, że pierwsze pisco wyprodukowano na terenie Wicekrólestwa Peru, które zostało założone w roku 1544 przez Hiszpanów. Obejmowało ono większość krajów Ameryki Południowej. Dopiero potem wykształciły się kraje znane nam obecnie. Stolicą wspomnianego Wicekrólestwa Peru była Lima, a więc obecna stolica Peru.

białe dojrzałe winogrona rosnące na krzewie

Pierwsze wzmianki na temat produkcji pisco pochodzą z roku 1630. Prawdopodobnie wytwarzano je na ziemiach należących dzisiaj do Peru - niedaleko miasta Pisco.

Pisco z Peru - czym się wyróżnia?

Produkcja pisco w Peru przez lata nie była uregulowana. Zmieniło się to dopiero w roku 1991. Wtedy dopiero określono, kto, gdzie i z czego można produkować ten trunek. Dzisiaj pisco z Peru wytwarzane jest w regionach Arequipa, Ica, Lima, Moquegua oraz Tacna. Wykorzystuje się do tego tylko osiem szczepów winogron. Pisco peruwiańskie leżakuje do 3 miesięcy - nie w beczkach drewnianych. Z kolei trunek chilijski może być leżakowany dłużej i to w beczkach drewnianych różnego rodzaju. Pisco z Peru podzielić można na:

  • Pisco Puro - destylowane z soku jednej odmiany winogron, zdecydowanie najpopularniejsze.
  • Pisco Mosto Verde - destylowane z soku nie do końca przefermentowanego, które zawiera mniej alkoholu, ale jest bardziej aromatyczne.
  • Pisco Acholado - tworzone z kilku odmian winogron, każdy producent ma swoją własną recepturę.

Sekrety pisco z Chile

Regulacje dotyczące pisco z Chile są starsze, bo pochodzą z roku 1931. Dotyczą wykorzystywanych szczepów winogron (12 odmian), regionów produkcji (Atakama, Coquimbo), okresu zbioru oraz czasu i sposobu destylacji. Pisco z Chile z uwagi na zawartość alkoholu dzieli się na:

  • Pisco Tradicional - do 30% alkoholu.
  • Pisco Especial - 35% alkoholu.
  • Pisco Reservado - moc 40%.
  • Gran Pisco - moc 45%. Pisco chilijskie jest leżakowane w różnych beczkach. Zazwyczaj są to beczki z dębu francuskiego lub amerykańskiego. Rzadziej jest to drewno chilijskie Raula. Na podstawie czasu leżakowania wyróżnia się:
  • Guarda - trunek leżakujący od 180 dni do roku.
  • Envejecido - leżakowanie ponad rok.

Krótka historia pisco

Pisco pojawiło się w Ameryce Południowej w wieku XVI za sprawą Hiszpanów. To oni przywieźli w te regiony białe winogrona i technikę destylacji alkoholu. Sam słowo “pisco” pochodzi od keczuańskiego słowa “pishkos”, które oznacza małego ptaka występującego na terenie miasta Pisco. To tam prawdopodobnie wynaleziono ten trunek.

lama na tle malowniczych górskich widoków

Do Chile pisco trafiło na przełomie XVII i XVIII wieku. Dzisiaj coraz częściej Chilijczycy nie negują faktu, że pisco powstało w Peru, ale podkreślają, że produkują go znacznie więcej. Zresztą, w wieku XVI oba kraje wchodziły w skład wspomnianego już Wicekrólestwa Peru. Spór o ten trunek był w przeszłości tak mocny, że w roku 1961 wprowadzono w Chile embargo na import pisco z Peru. Po 30 latach Peru odwzajemniło się tym samym. Początkowo produkcja destylatów owocowych nie była w Ameryce Południowej objęta prawem podatkowym i to dlatego w dużej mierze zyskiwała na popularności. Trunki tego typu nie były też drogie w produkcji. Zaczęły więc mocno konkurować z rumami - destylatami trzcinowymi. Pierwsza na kontynencie wytwórnia pisco została zarejestrowana w roku 1700 - Hacienda La Torre. Z czasem jakość trunku zaczęła rosnąć. Sprowadzono bowiem z Francji nowe odmiany winogron. Zaczęto też stawiać na inne metody destylarni z wykorzystaniem alembików typowych dla koniaków. Dlatego w roku 1877 pisco pojawiło się w Europie, a kilka lat później zyskało nawet nagrodę na wystawie we francuskim Bordeaux.

Dostępność pisco w Polsce

Pisco wciąż jest trunkiem niezbyt dobrze znanym w Polsce. Szkoda, bo niektóre jego wypusty mogą naprawdę zaskoczyć. Jest to alkohol, który można spożywać samodzielnie lub w koktajlach (pisco sour). Warto go spróbować chociaż raz - aby przekonać się, czym właściwie jest.


Zobacz też